فهرست مطلب
بپردازیم لطفا تا انتهای مقاله همراه ما در بها سیستم باشید. بهای تمام شده برای هر کسب و کاری نیاز است و در واقع یکی از اصول حسابداری است که در آن هزینه های مربوط به ساخت کالاها را محاسبه می کنند. امروزه با رشد فناوری های نوین، کسب و کارهای متنوعی در جهان به وجود آمده است که از اهداف مهم آن ها کسب سود و درآمد است. بهای تمام شده و محاسبه ی آن باعث بهتر و درست تر انجام دادن کارها می شود. همراه ما در این مقاله باشید تا در این مورد اطلاعات بیشتری کسب کنید.
به هزینه های مستقیم مربوط به تولید کالاهای فروخته شده بهای تمام شده گفته می شود. در واقع بهای تمام شده عبارت است از هزینه مواد مصرفی که برای تولید کالا به کار رفته است و همینطور هزینه های مستقیم نیروی کار در تولید کالای مذکور. در بهای تمام شده هزینه های توزیع و فروش که جزء هزینه های غیر مستقیم حساب می شوند، در نظر گرفته نمی شود.
به عبارت دیگر بهای تمام شده کالا به معنی محاسبه هزینه های مستقیم موثر در تولید کالا یا ارائه یک خدمت است که این هزینه ها شامل دستمزد نیروی انسانی، مواد اولیه و هزینه های سربار ساخت می باشد. بهای تمام شده کالا در علم حسابداری، یکی از شاخه های حسابداری مدیریت است که کاربرد آن محاسبه ی هزینه های مربوط به ساخت کالا می باشد. همان طور که می دانید حسابداری مدیریت یکی از شاخه های حسابداری است و وظیفه آن جمع آوری اطلاعات مالی با کمک نرم افزار حسابداری برای ارائه به مدیریت می باشد.
مهم ترین آن اطلاعات مفیدی است که در اختیار مدیران یا مسئولان مربوطه قرار می گیرد تا با کمک آن تصمیماتی را در آینده اخذ نمایند. زیرا تصمیمات بلند مدت و کوتاه مدت با توجه به گزارش های بهای تمام شده کالا و محصولات انجام می شود. بنابراین مدیران محاسبه بهای تمام شده کالا را بررسی می کنند و با در نظر گرفتن تاثیر مختلف عوامل دیگر، اقداماتی مانند کاهش هزینه ها و افزایش بهره وری را انجام می دهند. همان طور که می دانید بهای تمام شده شامل گزارشات دقیق و کاملی از قیمت مواد اولیه، دستمزد و هزینه های سربار است که مدیران با استفاده از این اطلاعات به دنبال راه هایی برای کاهش هزینه ها در بخش های مربوطه می باشند.
حسابداری بهای تمام شده یا حسابداری صنعتی، تمامی هزینه های شرکت را در ارتباط با خدمات و محصولات ثبت، بررسی و جمع بندی می کند در واقع حسابداری بهای تمام شده باعث کمک به سازماندهی و کنترل هزینه ها و طراحی یک برنامه راهبردی در زمینه بهبود کارایی هزینه ها می شود. با استفاده از حسابداری بهای تمام شده، مدیران شرکت ها ایده هایی به دست می آورند و در تصمیم گیری های خود از آن استفاده می کنند.
حسابداری بهای تمام شده یکی از شاخه های حسابداری مدیریت است که وظیفه آن جمع آوری اطلاعات مربوط به عوامل هزینه، محاسبه ی بهای تمام شده محصولات و خدمات و همینطور ارائه روش های تقلیل بهای تمام شده و تولیدات، از راه تحلیل گزارش ها و بررسی شیوه های تولید می باشد.
حسابداری بهای تمام شده، مدیریت را برای برنامه ریزی، کنترل و ارزیابی نتایج عملیات، مجهز نمودن و به عنوان بازوی مدیریت، در برنامه ریزی و کنترل فعالیت ها تلقی می شود. حسابداری بهای تمام شده مدیریت را در برآورد و جمع آوری اطلاعات مربوط به هزینه مواد، هزینه حقوق و دستمزد و سایر هزینه های تولیدی کمک می کند. عملیات جمع آوری اطلاعات مربوط به هزینه های تولید سبب می شود تا مدیران در تصمیم گیری برای توسعه ماشین آلات و تاسیسات برای افزایش تولید و فروش از راه های مختلف مثل: خرید، تعویض، ساخت یا اجاره تاسیسات و ماشین آلات جدید یاری نماید.
کاربرد حسابداری بهای تمام شده:
استفاده از حسابداری بهای تمام شده تنها برای موسسه های تولیدی نیست و موسسات غیر تولیدی نیز می توانند از آن برای محاسبه ی بهای تمام شده خدمات ارائه شده و به منظور افزایش کارآیی فعالیت های خود استفاده کنند. اطلاعات اولیه موجود در حسابداری بهای تمام شده شامل اسناد و مدارک و گزارش هایی است که به منظور رسیدن به اهداف حسابداری بهای تمام شده نیاز است. مانند: فاکتور خرید مواد، حواله صدور مواد از انبار به بخش های مختلف تولید، برگ رسید مواد وارده به انبار، حواله نقل و انتقالات داخلی مواد بین دوایر، اطلاعات مربوط به ظرفیت اسمی و عملی کارخانه، گزارش های ساعت کار انجام شده تولیدی و غیر تولیدی و اوقات تلف شده، آمار مربوط به مشخصات فیزیکی کارخانه، برق مصرفی و سایر نیروهای محرکه مورد نیاز، قطعات یدکی مورد نیاز ماشین آلات، آمار نیروی انسانی و غیره.
بهای تمام شده را در حسابداری بیشتر بر اساس موضوع یا امور جاری فعالیت ها طبقه بندی می کنند. بهای تمام شده می تواند در مورد تولید، فروش و یا تحقیق و توسعه باشد. بهای تمام شده مستقیم، هزینه هایی است که به صورت مستقیم بر موضوع هدف اثر دارند اما بهای تمام شده غیر مستقیم، هزینه هایی است که نمی توان آن را به آسانی به موضوع هدف مرتبط کرد.
برای مثال می توانیم این گونه بگوییم که هزینه دستمزد کارگری که به طور مستقیم، در فرآیند تولید محصول فعالیت می کند، فاکتوری موثر در تعیین بهای تمام شده مستقیم است و دستمزد کارگری که در زمینه انتقال مواد اولیه به خط تولید محصول فعالیت دارد، فاکتوری در تعیین بهای تمام شده غیر مستقیم است.
بهای تمام شده در این نوع برای یک بازه زمانی خاص و عملیات مشخص اما به روش های گوناگون مقایسه می شود و تفاوتی که به وجود می آید به صورت اقلام تفاضلی بهای تمام شده بیان می شود.
برای مثال می توانیم این گونه بگوییم که یک شرکت تولیدی زمانی می تواند یک قطعه به خصوصی را خریداری کند یا خود آن را تولید کند، بهای تمام شده متفاوت خواهد بود. بنابراین مدیریت زمانی می تواند تصمیمات بهینه تری را اتخاذ نماید که برای محاسبه بهای تمام شده کالا در دو روش و اقلام تفاضلی کمک بگیرد.
این ها هزینه هایی هستند که قبلا پرداخت شده اند اما دیگر نمی توان در تصمیمات بعدی از آن ها استفاده کرد همچنین اقلام بهای تمام شده از دست رفته مناسب تصمیم گیری های آتی نیستند و در گزارش های حسابداری کاربردی ندارند.
هزینه یا بهای تمام شده را در حسابداری می توان طبق سطح مدیریتی تعریف شده به دو نوع قابل کنترل و غیر قابل کنترل تقسیم کرد.
در واقع بهای تمام شده اختیاری همان بهای تمام شده ای است که برای مدت زمان کوتاهی لازم و ضروری نباشد. برای مثال: بهای دوره های آموزشی پرسنل یا هزینه های آگهی را می توان بهای تمام شده اختیاری حساب کرد.
این بها با انواع دیگر کمی متفاوت است و در واقع در این نوع وجه نقد یا معادلی پرداخت نشده است به عنوان مثال شرکتی قسمتی از سرمایه خود را در بازار سرمایه گذاری می کند با سود10% در حالی که در بازار دیگر می توانست با سود 12% سرمایه گذاری کند، بنابراین سود 12% حاصل از این سرمایه گذاری به عنوان فرصت از دست رفته حساب می شود.
چند فرمول برای محاسبه بهای تمام شده کالاها وجود دارد که در ادامه مقاله به بیان آن ها می پردازیم.
خرید خالص = خرید طی دوره + اضافات خرید -(برگشت از خرید + تخفیفات درصدی خرید + کسورات خرید)
موجودی کالای آماده برای فروش = موجودی کالای اول دوره + خرید خالص
فرمول بهای تمام شده کالای فروش رفته = موجودی کالای آماده برای فروش – موجودی کالای پایان دوره
موجودی کالای پایان دوره = موجودی کالای تعدادی در انبارها که قابل شمارش باشد.
فرمول محاسبه ی بهای تمام شده کالای ساخته شده = بهای تمام شده کالای در جریان ساخت طی دوره – موجودی کالای در جریان ساخت پایان دوره
کلام آخر
در بخش پایانی مقاله تشکر می کنیم از عزیزانی که ما را تا انتهای مقاله تعریف بهای تمام شده؟ همراهی نمودند امیدواریم مطالب گفته شده برایتان مفید باشد و مورد استفاده تان قرار بگیرد. تلاش ما در این مقاله توضیح و بررسی بهای تمام شده و حسابداری بهای تمام شده بود. خوشحال می شویم اگر نظرات و انتقادات خود را با ما در میان بگذارید.