فهرست مطلب
مرخصی استعلاجی یک از مشکلات همیشگی بین کارفرمایان و کارگران بوده است، حادثه در محل کار و بیماری ها و اتفاقات ناگوار برای همه میتواند پیش بیاید، گاهی حوادث و بیمارها میتواند بزرگ باشد به طوری که فرد را مدتی از محل کار جدا کند و خانه نشین کند تا بیماری درمان شود. اما در صورت طولانی شدن میتواند منجر به اخراج کارگر شود، اما مرخصی دوره درمان توانسته تا حدودی این مشکلات را بین کارگر و کارفرما رفع کند. در ادامه بیشتر با مرخصی استعلاجی آشنا خواهیم شد.
مرخصی استعلاجی یکی از انواع مرخصیهایی است که به کارکنان داده میشود و به منظور ارائه فرصت استراحت و درمان برای کارکنانی که به دلایل بهداشتی و یا پزشکی نمیتوانند به کار خود ادامه دهند، ایجاد شده است، مرخصی دوره درمان برای کارگران یا کارمندانی در نظر گرفته میشود که به دلیل بیماری، حادثه، جراحت و یا بارداری نمیتوانند به کار خود ادامه دهند. در این شرایط، کارفرما موظف است به کارکنان خود اجازه استراحت و درمان بدهد تا بعد از بهبود کامل سلامتی، به کار خود بازگردند.
معمولاً مدت زمان مرخصی استعلاجی بر اساس تشخیص پزشک و با توافق کارفرما تعیین میشود. در بسیاری از کشورها، کارفرما موظف است به کارکنان خود در صورت نیاز به مرخصی استعلاجی، حقوق و مزایای خود را در این مدت پرداخت کند.
استفاده از مرخصی دوره درمان برای کارکنان دارای اهمیت بسیاری است، زیرا آنها را از تحمل فشارهای کاری در دوره بیماری و استراحت کافی برای بهبود بهرهوری خود و بازگشت به کار پس از بهبود حمایت میکند. همچنین، استفاده صحیح از مرخصی استعلاجی به کاهش برخی از هزینههای پزشکی نیز کمک میکند.
مرخصی استعلاجی، بر اساس قانون کار و قانون تامین اجتماعی، برای کمک به حل مشکلات بین کارگران و کارفرمایان ایجاد شده است. بند ۷ ماده ۲ قانون تامین اجتماعی بیماری را به عنوان یک وضعیت جسمی یا روانی میشناسد که باعث ممانعت از انجام کار فرد میشود. همچنین، ماده ۷۴ قانون کار مدت زمان مرخصی دوره درمان را در ارتباط با سابقه کاری فرد در نظر میگیرد و آن را در زمان بازنشستگی نیز تاثیرگذار میسازد.
ماده ۶۲ قانون تامین اجتماعی، به فرد مشمول قانون کار اجازه میدهد در زمان مرخصی استعلاجی بخشی از حقوق و دستمزد خود را دریافت کند. برای دریافت این حقوق، فرد باید اسنادی مانند گواهی پزشک معتمد و دفتر تامین اجتماعی را ارائه دهد. کارفرمایان همچنین میتوانند از نرم افزار محاسبه حقوق و دستمزد استفاده کنند تا حقوق کارکنان خود را در شرایط مختلف محاسبه کنند.
قانون کار هیچ محدودیتی در مورد تعداد روزهای مرخصی دوره درمان تعیین نکرده است. اگر فرد در هر بار نیاز به استراحت کمتر از ۷ روز داشته باشد یا تعداد روزهای مرخصی آن کمتر از ۱۵ روز در سال باشد، تأیید پزشک معالج کافی است؛ اما برای دریافت مرخصی استعلاجی در بازه ۱۵ تا ۶۰ روز، نیاز به تأیید پزشک معتمد تامین اجتماعی است. در شرایطی که فرد بیش از ۶۰ روز نیاز به استراحت داشته باشد، تصمیمگیری درباره آن توسط شورای پزشکی تامین اجتماعی انجام میشود. در صورتی که سوال یا نیاز دیگری داشتید، من در خدمت شما هستم.
در قانون کار و قانون تامین اجتماعی ایران، مسئولیت پرداخت حقوق و مزایا در مرخصی استعلاجی بر عهده سازمان تامین اجتماعی است. به عبارت دیگر، کارفرما موظف به پرداخت حقوق در طی مرخصی دوره درمان نیست و در صورتی که فرد به بیشتر از ۳ روز مرخصی استعلاجی نیاز داشته باشد، سازمان تامین اجتماعی مسئول پرداخت حقوق و مزایا است. بنابراین، فرد باید مدارکی مانند گواهی پزشک معتمد و دفتر تامین اجتماعی را به سازمان تامین اجتماعی ارائه دهد تا حقوق و مزایای مرخصی استعلاجی خود را دریافت کند.
محاسبه میزان حقوق مرخصی استعلاجی بر اساس آخرین حقوق یا دستمزد روزانه فرد محاسبه میشود. برای محاسبه میزان حقوق مرخصی دوره درمان، ابتدا باید حقوق یا دستمزد روزانه فرد را به دست آورید. سپس با توجه به شرایط فرد، نسبت محاسبه میشود.
3/4 حقوق یا دستمزد روزانه برای افرادی که همسر، فرزند یا والدینشان تحت تکفل آنها هستند،
2/3 حقوق یا دستمزد روزانه برای افرادی که همسر، فرزند یا والدینشان تحت تکفل آنها نیستند، محاسبه میشود.
فرد بیمه شدهای که با هزینه سازمان تامین خدمات درمانی بستری شود، 1/2 حقوق یا دستمزد روزانه خود را دریافت خواهد کرد. همچنین، در صورتی که فرد بیمه شده در بیمارستان بستری نشود، غرامت دستمزد او از روز چهارم محاسبه و به او پرداخت خواهد شد.
در نهایت، باید توجه داشت که حقوق و مزایای مرخصی دوره درمان بر اساس شرایط و محدودیتهای مختلفی مانند طول مرخصی، نوع بیماری و میزان حقوق و دستمزد روزانه فرد متفاوت است و برای محاسبه دقیق آن بهتر است از بهترین نرم افزار حسابداری شرکتی استفاده کرد.