فهرست مطلب
معافیت مالیاتی به مفهوم عدم الزام به پرداخت مالیات بر درآمدهای مشخص یا برخی از فعالیت ها یا دارایی ها اشاره دارد. در حقیقت، مالیات ها به عنوان یکی از مهم ترین منابع درآمدی دولت ها برای تأمین هزینه های عمومی، به طور معمول از افراد و شرکت ها دریافت میشوند. اما با وجود اینکه پرداخت مالیات برای توسعه و پشتیبانی از امور عمومی ضروری است، برخی از افراد و شرکتها به دلایل مختلفی از این الزام معاف میشوند.
معافیت مالیاتی به مفهوم عدم الزام به پرداخت مالیات بر درآمدهای مشخص یا برخی از فعالیت ها یا داراییها اشاره دارد. به عبارت دیگر، در این حالت، افراد یا شرکتها مشمول پرداخت مالیات نمیشوند یا مالیاتی که باید پرداخت میکردند، از آنها معاف میگردد.
معافیت مالیاتی ممکن است برای موارد مختلفی اعمال شود، از جمله معافیت از مالیات بر درآمدها (مانند حقوق و دستمزد برخی افراد)، معافیت از مالیات بر فعالیت های خاص (مانند فعالیت های خیریه یا سرمایه گذاری در بخش های خاص از اقتصاد)، و معافیت از مالیات بر داراییها (مانند معافیت از مالیات برای دارایی های مشخص مانند مسکن) قابل ذکر است.
هدف از اجرای معافیت مالیاتی، تشویق اشخاص حقیقی و حقوقی جهت پرداخت به موقع مالیات، سرمایه گذاری در طرح های مورد نیاز دولت، کاهش تورم و کاهش بیکاری میباشد.
۱.مالیات مستقیم: این نوع مالیات بر مستقیماً بر درآمدها و داراییهای افراد و شرکتها تعیین میشود. مثال هایی از مالیات مستقیم شامل مالیات بر درآمد شخصی، مالیات بر سود شرکتها، مالیات بر ارث و هبه، و مالیات بر مشاغل و حرفهها میباشد.
۲.مالیات غیر مستقیم: مالیات غیر مستقیم ، مالیات بر اساس فعالیتها و معاملات اقتصادی اعمال میشود و به طور غیرمستقیم بر درآمدها تأثیر میگذارد. این شامل مالیات هایی مانند مالیات بر ارزش افزوده (مالیات بر مصرف)، مالیات بر برخی از معاملات مالی (مانند مالیات بر سرمایهگذاری های مالی و تراکنش های بورسی)، و مالیات بر کالاهای وارداتی (گمرکی) میشود.
معافیت های مالیاتی شامل یک مجموعه گسترده از موارد است که به افراد و شرکت ها امکان عدم پرداخت مالیات را میدهد. در قانون مالیات مستقیم، تعدادی از این معافیت ها تحت نظارت سازمان امور مالیاتی کشور قرار دارند و شامل 14 ماده قانونی میشوند. در ادامه، این موارد چهارده گانه به همراه تبصره های آنها به طور دقیق بررسی میشوند. این معافیتها عبارتند از:
1.معافیت مالیات بر حقوق کارگران و کارمندان: این معافیت به معنای عدم تحمیل مالیات بر حقوق و دستمزد کارگران و کارمندان میباشد، که این اقدام ممکن است به منظور حفظ قدرت خرید و درآمد افراد و تشویق به کار و تولید اقتصادی انجام میشود.
2.معافیت هزینههای درمان: این معافیت به افراد اجازه میدهد تا هزینههای درمانی خود را از مبالغ مالیاتی کسر نمایند، با هدف حمایت از سلامتی و رفاه اجتماعی افراد.
3.معافیت مالیات جوایز علمی و پژوهشی: این معافیت به برندگان جوایز و تقدیر نامه های علمی و پژوهشی اجازه میدهد تا مبالغ دریافتی خود را از مالیات معاف کنند، با هدف تشویق به فعالیت در زمینه علم و تحقیقات.
4.معافیت اختراع و اکتشاف: این معافیت برای افراد یا شرکت هایی که اختراعات و اکتشافات جدیدی انجام دادهاند و حقوق مالکیت معنوی (برای مثال، اختراعات و پتنتها) را دریافت کردهاند، تعیین میشود. این اقدام به منظور تشویق به نوآوری و توسعه فناوری در جامعه است.
5.معافیت سپردههای بانکی: این معافیت به معنای معافیت از پرداخت مالیات بر کسب درآمد حاصل از درآمد سپردههای بانکی است، با هدف تشویق به انبوه سازی سرمایه و افزایش نرخ سپرده گذاری در بانکها.
6.معافیت جهیزیه و مهریه: این معافیت به معنای عدم تحمیل مالیات بر مبالغی است که به عنوان جهیزیه یا مهریه به زن و شوهر داده میشود، با هدف تشویق به ازدواج و حمایت از امور خانوادگی.( مالیات بر مهریه ممکن است تصویب شود)
7.معافیت فعالیتهای کشاورزی: این معافیت به معنای معافیت از پرداخت مالیات بر برخی از درآمدها و فعالیت های مربوط به کشاورزی میباشد، با هدف حمایت از بخش کشاورزی و توسعه اقتصاد روستایی.
8.معافیت حقوق افراد شاغل در مناطق کمتر توسعه یافته: این معافیت به معنای معافیت از پرداخت مالیات بر حقوق و درآمدهای افرادی است که در مناطق کمتر توسعه یافته و محروم فعالیت میکنند، با هدف تشویق به فعالیت های اقتصادی در این مناطق.
9.معافیت فعالیتهای آموزشی: این معافیت به معنای عدم تحمیل مالیات بر درآمد هایی است که از فعالیت های آموزشی و پرورشی کسب میشود، به منظور تشویق به ارتقاء سطح آموزش و پرورش در جامعه.
10.معافیت فعالیت بخشهای تعاونی: این معافیت به معنای معافیت از پرداخت مالیات بر درآمدهای بخش های تعاونی میباشد، با هدف تشویق به ایجاد و توسعه تعاونیها و حمایت از اقتصاد معاونتی.
11.معافیت بخش صادرات: این معافیت به معنای معافیت از پرداخت مالیات بر درآمدهای حاصل از فعالیت های صادراتی است، با هدف تشویق به افزایش صادرات و افزایش درآمد ارزی کشور.
12.معافیت صنایع دستی: این معافیت به معنای معافیت از پرداخت مالیات بر درآمدهای حاصل از فعالیت های صنایع دستی میباشد، با هدف حفظ و حمایت از صنایع دستی و هنرمندان محلی.
13.معافیت فعالیت های تولیدی، معدنی و گردشگری: این معافیت به معنای عدم تحمیل مالیات بر درآمدهای حاصل از فعالیت های تولیدی، معدنی و گردشگری است. این اقدام با هدف تشویق به توسعه و رشد این صنایع و افزایش تولید و اشتغال در این بخش ها صورت میگیرد.
14.معافیت سود حاصل از تامین مالی پروژهها: این معافیت به معنای معافیت از پرداخت مالیات بر سود و درآمدهای حاصل از تامین مالی پروژه های سرمایه گذاری است. این اقدام با هدف تشویق به سرمایه گذاری در پروژه های مختلف و توسعه اقتصادی کشور صورت میگیرد.
15.معافیت عبور ترانزیت کالاها: این معافیت به معنای معافیت از پرداخت مالیات بر کالاهایی است که در حال عبور از کشور برای ترانزیت به مقصد دیگر هستند. این اقدام با هدف تسهیل ترانزیت کالاها و افزایش فعالیت های تجاری و اقتصادی صورت میگیرد.
16.معافیت فعالیت اقتصادی در مناطق آزاد تجاری-صنعتی: این معافیت به معنای معافیت از پرداخت مالیات بر درآمدهای حاصل از فعالیت های اقتصادی در مناطق آزاد تجاری-صنعتی است. این مناطق با ارائه تسهیلات مالیاتی به سرمایه گذاران، ترغیب به ایجاد فعالیت های اقتصادی و اشتغالزایی میکنند.
17.معافیت مالیات فعالیت های فرهنگی و هنری: این معافیت به معنای معافیت از پرداخت مالیات بر درآمدهای حاصل از فعالیتهای فرهنگی و هنری میباشد. این اقدام با هدف تشویق به توسعه و حمایت از فعالیت های فرهنگی و هنری در جامعه انجام میشود.